Trong kỷ nguyên số, giáo dục STEM ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong việc trang bị cho thế hệ trẻ kỹ năng tư duy logic, sáng tạo và giải quyết vấn đề. Đặc biệt, lập trình kéo thả trong giáo dục STEM năm 2025 đang nổi lên như một xu hướng nổi bật. Giúp việc học lập trình trở nên dễ dàng, trực quan và phù hợp với nhiều lứa tuổi.
1. Lập trình kéo thả là gì?
Lập trình kéo thả là phương pháp lập trình trực quan. Nó cho phép người học sử dụng các khối lệnh (block code) thay vì viết mã code phức tạp. Thay vì gõ từng dòng lệnh, học sinh chỉ cần kéo – thả các khối lệnh đã được thiết kế sẵn để xây dựng chương trình, trò chơi hoặc mô hình robot.
Một số nền tảng tiêu biểu của lập trình kéo thả:
- Scratch – do MIT phát triển, dành cho trẻ em từ 8 tuổi trở lên.
- Blockly – ngôn ngữ lập trình trực quan được Google phát triển.
- MakeCode – của Microsoft, ứng dụng rộng rãi trong robot và thiết bị IoT.
2. Vì sao lập trình kéo thả trở thành xu hướng trong giáo dục STEM năm 2025?
Trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh chuyển đổi số và giáo dục 4.0. việc áp dụng lập trình kéo thả vào STEM trở thành lựa chọn tối ưu. Những yếu tố sau đã góp phần đưa xu hướng này ngày càng phổ biến:
2.1. Dễ tiếp cận với mọi lứa tuổi
Thay vì phải học cú pháp phức tạp, trẻ nhỏ có thể tiếp cận lập trình ngay từ sớm thông qua thao tác kéo – thả. Điều này giúp lập trình không còn là “nỗi sợ” mà trở thành trò chơi sáng tạo.
2.2. Kích thích tư duy sáng tạo và giải quyết vấn đề
Học sinh có thể tự thiết kế game, hoạt cảnh, hoặc điều khiển robot chỉ bằng vài thao tác kéo thả. Quá trình này rèn luyện khả năng logic, sáng tạo và tư duy phản biện.
2.3. Phù hợp với định hướng giáo dục 4.0
Năm 2025, nhiều trường học tại Việt Nam và thế giới đã đưa STEM cùng lập trình kéo thả vào chương trình chính khóa. Đây là bước chuẩn bị cho học sinh kỹ năng công nghệ số – kỹ năng thiết yếu trong tương lai.
2.4. Tích hợp mạnh mẽ với AI và IoT
Các nền tảng lập trình kéo thả ngày càng được nâng cấp. Cho phép học sinh dễ dàng tạo dự án có yếu tố trí tuệ nhân tạo (AI) hoặc kết nối thiết bị IoT. Điều này mở ra không gian sáng tạo vô hạn cho học sinh ngay từ bậc tiểu học.
3.Ứng dụng thực tế của lập trình kéo thả trong giáo dục STEM
3.1. Trong môn Tin học & Công nghệ
- Tạo trò chơi, hoạt hình giúp học sinh vừa học vừa chơi.
- Lập trình ứng dụng đơn giản như đồng hồ đếm ngược, máy tính mini.
3.2. Trong Toán học
- Mô phỏng hình học không gian, phép tính thông qua hình ảnh sinh động.
- Giúp học sinh hiểu bản chất công thức thông qua trò chơi học tập.
3.3. Trong Khoa học – Vật lý – Sinh học
- Môn Khoa học: Học sinh có thể lập trình mô phỏng quá trình quang hợp của cây xanh, trong đó ánh sáng mặt trời và nước được biểu diễn bằng hình ảnh sinh động.
- Môn Vật lý: Sử dụng lập trình kéo thả để tạo thí nghiệm ảo về lực đẩy Archimedes, khi thả vật vào nước sẽ hiện ra lực tác dụng và độ nổi của vật.
- Môn Sinh học: Lập trình mô phỏng vòng đời của bướm, từ giai đoạn trứng – ấu trùng – nhộng – bướm trưởng thành, giúp học sinh quan sát trực quan và dễ ghi nhớ.
3.4. Trong Robotics và IoT
- Lập trình robot di chuyển, tránh vật cản, nhận diện màu sắc.
- Kết nối với thiết bị thông minh (cảm biến, đèn LED, động cơ…) để tạo sản phẩm công nghệ.
3.5. Trong hoạt động ngoại khóa và dự án nhóm
- Tổ chức cuộc thi lập trình Scratch để học sinh sáng tạo sản phẩm cá nhân.
- Phát triển kỹ năng làm việc nhóm, thuyết trình và chia sẻ ý tưởng.
Tham khảo thêm: Scratch trong xu hướng 2025 hiện nay
4. Xu hướng phát triển lập trình kéo thả trong giáo dục STEM tương lai
- Phổ cập tại các trường tiểu học & THCS: Lập trình kéo thả dần trở thành kỹ năng cơ bản như tin học văn phòng.
- Kết hợp với AI giáo dục: Trợ lý ảo sẽ giúp học sinh hiểu nhanh hơn khi lập trình.
- Cộng đồng sáng tạo mở rộng: Học sinh có thể chia sẻ dự án trực tuyến, học hỏi từ bạn bè toàn cầu.
Kết luận
Năm 2025, xu hướng lập trình kéo thả trong giáo dục STEM giúp học sinh tiếp cận công nghệ dễ dàng. Và tạo tiền đề phát triển kỹ năng số, tư duy sáng tạo, khả năng giải quyết vấn đề. Đây là phương pháp học tập thông minh, phù hợp với định hướng giáo dục hiện đại và xu thế toàn cầu.
