Ngày nay, nhiều trường tiểu học đã đưa giáo dục STEM vào chương trình học nhằm giúp học sinh phát triển tư duy, kỹ năng và niềm đam mê khám phá. Tuy nhiên, để mỗi giờ học trở nên thú vị và hiệu quả, việc lựa chọn hoạt động STEM sáng tạo cho học sinh tiểu học cần dựa trên tiêu chí phù hợp, dễ thực hiện và an toàn.
Bài viết này inteX chia sẻ Top 10 hoạt động STEM sáng tạo cho học sinh tiểu học, thực tế, vui học – học vui, giúp nhà trường và phụ huynh dễ dàng áp dụng.
1. Tiêu chí phù hợp với hoạt động STEM sáng tạo cho học sinh tiểu học
Để hoạt động STEM thật sự hiệu quả và hấp dẫn, nhà trường và phụ huynh nên dựa vào những tiêu chí sau:
1.1. Phù hợp với độ tuổi và khả năng của học sinh
-
Hoạt động nên đơn giản, dễ hiểu, gắn với kiến thức lớp 1–5.
-
Nội dung vừa sức, giúp trẻ khám phá mà không cảm thấy áp lực.
-
Tránh các thí nghiệm phức tạp, đòi hỏi kiến thức quá nâng cao.
1.2. Sử dụng vật liệu an toàn, dễ tìm
-
Ưu tiên đồ vật quen thuộc: chai nhựa, giấy, que kem, bút màu…
-
Không dùng hóa chất hoặc dụng cụ gây nguy hiểm.
-
Tận dụng vật liệu tái chế để dạy trẻ ý thức bảo vệ môi trường.
1.3. Khuyến khích hợp tác nhóm và giao tiếp
-
Mỗi hoạt động nên chia nhóm 3–5 học sinh để cùng nhau thực hiện.
-
Trẻ được trao đổi, phân công nhiệm vụ, trình bày ý tưởng.
-
Tăng khả năng làm việc nhóm và kỹ năng thuyết trình.
1.4. Có yếu tố sáng tạo và thử thách nhẹ
-
Không có một “đáp án đúng” duy nhất – trẻ được tự do thử nghiệm.
-
Giáo viên chỉ định hướng, không làm thay.
-
Mỗi nhóm có thể tìm ra cách làm riêng, thể hiện tính sáng tạo cá nhân.
1.5. Dễ tổ chức tại lớp hoặc tại nhà
-
Hoạt động nên gọn, thời gian thực hiện từ 30–60 phút.
-
Dụng cụ dễ chuẩn bị, phụ huynh có thể hỗ trợ con thực hành tại nhà.
-
Linh hoạt tổ chức trong tiết học, câu lạc bộ hoặc ngày hội STEM của trường.

Tham khảo thêm: Top 3 Mô Hình Giáo Dục STEM Cho Trẻ Tiểu Học
2. Top 10 Hoạt Động STEM Sáng Tạo Cho Học Sinh Tiểu Học
Dưới đây là Top 10 hoạt động STEM sáng tạo dành cho các bạn học sinh tiểu học:
2.1. Làm cầu từ que kem
Mục tiêu:
-
Giúp học sinh hiểu nguyên lý cân bằng và chịu lực trong kỹ thuật xây dựng.
Vật liệu cần có:
-
Que kem, keo nến hoặc keo dán, dây thun, thước kẻ.
Cách thực hiện:
-
Cho học sinh lên ý tưởng và phác thảo mô hình cầu.
-
Dán các que kem theo thiết kế để tạo khung cầu.
-
Kiểm tra độ bền bằng cách đặt vật nặng nhỏ lên.
Kỹ năng phát triển:
-
Tư duy kỹ thuật, làm việc nhóm, khả năng lập kế hoạch.
2.2. Mô hình núi lửa phun trào
Mục tiêu:
-
Minh họa phản ứng hóa học giữa baking soda và giấm.
Vật liệu cần có:
-
Chai nhựa nhỏ, đất sét, baking soda, giấm, phẩm màu đỏ.
Cách thực hiện:
-
Dựng mô hình núi bằng đất sét quanh chai nhựa.
-
Cho baking soda vào trong chai.
-
Đổ giấm pha phẩm màu để tạo hiệu ứng phun trào.
Kỹ năng phát triển:
-
Quan sát hiện tượng, đặt giả thuyết, yêu thích môn khoa học.
2.3. Xe chạy bằng bóng bay
Mục tiêu:
-
Tìm hiểu về lực đẩy và nguyên lý chuyển động.
Vật liệu cần có:
-
Xe đồ chơi tái chế hoặc nắp chai làm bánh xe, ống hút, bóng bay, băng keo.
Cách thực hiện:
-
Gắn bóng bay vào ống hút.
-
Cố định ống hút lên thân xe.
-
Thổi bóng, buông ra để xe di chuyển bằng lực khí.
Kỹ năng phát triển:
-
Giải quyết vấn đề, tư duy logic, sáng tạo cơ học.
2.4. Đèn lava mini
Mục tiêu:
-
Giúp trẻ hiểu về mật độ chất lỏng và phản ứng hóa học đơn giản.
Vật liệu cần có:
-
Dầu ăn, nước, phẩm màu, viên sủi, chai nhựa trong suốt.
Cách thực hiện:
-
Đổ dầu và nước vào chai theo tỷ lệ 2:1.
-
Nhỏ phẩm màu vào.
-
Cho viên sủi vào và quan sát hiệu ứng bong bóng chuyển động.
Kỹ năng phát triển:
-
Khả năng quan sát, tư duy khoa học, thẩm mỹ sáng tạo.
2.5. Robot đi theo đường kẻ (Robot dò line)
Mục tiêu:
Tìm hiểu về cảm biến và lập trình đơn giản.
Vật liệu cần có:
Bộ robot mini Arduino hoặc micro:bit, cảm biến dò line, bút dạ, giấy trắng.
Cách thực hiện:
-
Vẽ đường kẻ đen trên giấy.
-
Lập trình robot di chuyển theo vạch.
-
Quan sát phản ứng của robot khi đường đổi hướng.
Kỹ năng phát triển:
Tư duy logic, lập trình cơ bản, quan sát phản hồi cảm biến.

2.6. Robot tránh vật cản
Mục tiêu:
Học cách robot nhận biết môi trường bằng cảm biến siêu âm.
Vật liệu cần có:
Bộ robot Arduino (hoặc kit VRO BOX), cảm biến siêu âm, motor, pin.
Cách thực hiện:
-
Kết nối cảm biến và motor theo sơ đồ.
-
Lập trình cho robot tự dừng khi gặp vật cản.
-
Thử nghiệm với các chướng ngại khác nhau.
Kỹ năng phát triển:
Tư duy phản xạ, lập trình logic, giải quyết vấn đề.
2.7. Robot vẽ sáng tạo
Mục tiêu:
-
Làm quen với khái niệm chuyển động và cơ học đơn giản.
Vật liệu cần có:
-
Cốc nhựa, motor mini, pin, bút màu, băng keo.
Cách thực hiện:
-
Cố định bút quanh cốc để làm chân robot.
-
Gắn motor và pin lên nắp cốc.
-
Khi motor hoạt động, robot sẽ di chuyển và vẽ hình ngẫu nhiên.
Kỹ năng phát triển:
-
Tư duy kỹ thuật, sáng tạo nghệ thuật, điều phối nhóm.
2.8. Đồng hồ mặt trời
Mục tiêu:
-
Giúp học sinh hiểu về chuyển động của Trái Đất và khái niệm thời gian.
Vật liệu cần có:
-
Đĩa giấy, que cắm, bút, thước đo, la bàn.
Cách thực hiện:
-
Dựng que giữa đĩa làm kim đồng hồ.
-
Đặt ngoài trời vào buổi sáng, đánh dấu bóng đổ theo từng giờ.
-
Quan sát sự thay đổi theo thời gian trong ngày.
Kỹ năng phát triển:
-
Quan sát thiên nhiên, tư duy khoa học, ghi chép cẩn thận.
2.9. Tay robot gắp đồ vật
Mục tiêu:
Khám phá cơ chế chuyển động bằng servo motor.
Vật liệu cần có:
Bìa cứng, dây dù, ống hút, servo mini, board điều khiển, pin.
Cách thực hiện:
-
Cắt bìa tạo khớp giống ngón tay.
-
Nối dây để điều khiển mở–đóng.
-
Gắn servo để tự động hóa chuyển động.
Kỹ năng phát triển:
Kỹ năng chế tạo, tư duy cơ học, sáng tạo kỹ thuật.
2.10. Dự án “Ngôi nhà xanh”
Mục tiêu:
-
Tích hợp kiến thức về năng lượng tái tạo và bảo vệ môi trường.
Vật liệu cần có:
-
Bìa cứng, giấy màu, đèn LED, pin mặt trời mini, keo dán.
Cách thực hiện:
-
Thiết kế mô hình ngôi nhà bằng bìa cứng.
-
Lắp hệ thống đèn LED và pin năng lượng mặt trời.
-
Trang trí và trình bày ý tưởng tiết kiệm năng lượng.
Kỹ năng phát triển:
-
Thiết kế sáng tạo, tư duy hệ thống, ý thức bảo vệ môi trường.
Tham khảo thêm: Top 5 Đơn Vị Cung Cấp Chương Trình STEM Robotics Cho Trường Mầm Non Uy Tín Tại Hà Nội
Kết luận:
Hoạt động STEM sáng tạo cho học sinh tiểu học là cách hiệu quả giúp trẻ học qua trải nghiệm, phát triển tư duy và kỹ năng toàn diện. Chỉ cần những vật liệu đơn giản, trẻ có thể khám phá khoa học một cách vui nhộn và gần gũi. Nhà trường và phụ huynh nên khuyến khích trẻ tham gia thường xuyên để nuôi dưỡng niềm yêu thích học hỏi và sáng tạo từ sớm.





